La proposicion de lei de seguretat globala foguèt depausada aquesta davalada per dos deputats de la majoritat. Rescontrèt una oposicion viva d’una part del pòble e d’unas organizacions nacionalas e internacionalas.
Aquela proposicion visa a aumentar las prerogativas dels actors de la seguretat : gendarmariá, polícias nacionala e municipala, agents de la seguretat privada.
Autoriza e alarga las possibilitats per las fòrças de l’òrdre de recórrer a d’espleches de susvelhança : cameràs individualas (article 21), drònes (article 22) tot en penalizant la difusion d’imatges preses dins l’encastre d’una operacion de polícia que permeton d’identificar un agent (article 24).
Lo 30 de novembre de 2020, lo president de la Comission de las leis del Senat demandèt lo vejaire de la Comission nacionala informatica e libertats, CNIL, e faguèt donc usatge pel primièr còp de la possibilitat de la sasir sus tota proposicion de lei relativa a la proteccion o al tractament de las donadas personalas.
La CNIL balhèt son avís lo 26 de genièr1. En substància, aquela proposicion de lei ofrís pas pro de garantidas per l’utilizacion e pel tractament de las donadas personalas. La comission considèra qu’en l’estat de la redaccion, las mesuras poirián èsser una entrava a l’exercici de las libertats individualas : dreit de manifestar, libertat de culte, libertat d’expression e portar prejudici al respècte de la vida privada.
Pels expèrts de l’ONU, « l’introduccion d’aquelas mesuras deu èsser legida al lum de las tecnologias novèlas, mai que mai la reconeissença faciala e la collècta massiva e sens discerniment de donadas personalas… »2.
Las doas institucions rampèlan l’importància del respècte del principi de proporcionalitat es a dire la recèrca d’un equilibri entre doas règlas que pòdon èsser en contradiccion, aicí l’exercici de las libertats individualas e lo respècte de la vida privada opausats a l’aparament de l’òrdre public.
A l’ora d’ara, i aguèt pas d’avaloracion en França de l’eficacitat d’aquelas aisinas per rapòrt als objectius perseguits : l’òrdre e la seguretat publica. Per autorizar l’espandiment sul territòri d’espleches mobiles e furtius, aquelas mesuras nos butan encara mai dins una societat de susvelhança generalizada.
L’article 21 concernís lo tractament dels imatges preses per las cameràs individualas de la polícia pendent las intervencions e de la possibilitat d’utilizar los enregistraments per poder informar lo public sus las circonstàncias de las operacions. Ara, los servicis de polícia poirián aver accès als enregistraments.
La CNIL mòstra son inquietud per l’anonimat dins l’espaci public estacat a l’exercici de las libertats individualas. Puèi questiona : quid dels enregistraments ? Cossí garantir la seguretat, l’integritat dels imatges ? Qual ne serà cargat ? Cossí s’assegurar que i aja pas de modificacions o supressions ?
L’article 22 definís l’encastre de l’utilizacion de las cameràs aeroportadas « drònes » per las fòrças de l’òrdre. Los usatges previstes son nombroses. Per Amnesty Internacional, la proposicion de lei balha la possibilitat de filmar gaireben tot l’espaci public3 .
Per la CNIL, dins mantun cas, lo recors als drònes es pas justificat. Respond pas al critèri de necessitat impausat compte tengut del prejudici que pòrta al respècte de la vida privada. Lo caldriá limitar a las infraccions d’un gras elevat de gravitat.
L’article 24 visa la penalizacion de las difusions d’imatges que permeton d’identificar d’agents de las fòrças de l’òrdre dins l’objectiu manifèst de prejudiciar a lor integritat fisica o psiquica.
Per Amnesty, « Se (aquela mesura) èra adoptada, entravarà lo trabalh dels jornalistas. Los ciutadans poiràn pas pus portar las pròvas de las violéncias policièras. […] Constituïrà un risc màger per la libertat d’informar, corollari essencial del dreit a la libertat d’expression. »
La CNIL, ela, rampèla que las utilizacions dels enregistraments dins la mira de portar tòrt a una persona pòdon ja èsser reprimidas segon d’unas disposicions del còdi penal.
Los legislators son pas obligats de seguir lo vejaire de la CNIL4. Çaquelà, la comission dispausa d’un poder de sanccion en cas de mancament al règlament general sus las proteccions de las donadas o a la lei informatica e libertats. Lo 12 de genièr de 2021, la Comission sanccionèt lo Ministèri de l’Interior per aver utilizat d’un biais illicit de drònes equipats de cameràs, notadament per susvelhar lo respècte de las mesuras de confinament. Demandèt al ministèri d’arrestar tot vòl d’aquí qu’un encastre normatiu l’autorizèsse5.
Adoptada per l’Assemblada Nacionala lo 24 de novembre de 2021, la proposicion es actualament a l’estudi al Senat. Fa l’objècte d’una procedura d’adopcion accelerada demandada pel govèrnament, lo debat parlamentari es estat redusit a un sola lectura per cambra.
De seguir…
Emilia Tisné
1. https://www.cnil.fr/sites/default/files/atoms/files/d-2021-011_pplsecu.pdf
2. https://news.un.org/fr/story/2020/12/1083642 « Des experts indépendants de l’ONU demandent à la France de réviser sa proposition de loi sur la sécurité globale. »
3. https://www.amnesty.fr/liberte-d-expression/actualites/pourquoi-la-proposition-de-loi-securite-globaleest-dangereuse-pour-nos-libertes « Pourquoi la proposition de loi « sécurité globale » est dangereuse pour nos libertés ? »
4. https://www.donneespersonnelles.fr/le-pouvoir-de-formuler-des-avis-et-des-recommandations
5. https://www.cnil.fr/fr/drones-la-cnil-sanctionne-le-ministere-de-linterieur